Blue Zone Loma Linda

Van alle Blue Zones kunnen wij het meeste leren van
Blue Zone Loma Linda

Loma Linda, een unieke Blue Zone

In dit blog ontdek je de geschiedenis en leefstijl van Blue Zone Loma Linda, de enige Blue Zone in de Verenigde Staten.

Wat maakt deze plek zo bijzonder?
Waarom leven mensen hier gemiddeld 10 jaar langer dan andere Amerikanen?
En waarom is juist Blue Zone Loma Linda voor de moderne samenleving een inspirerend voorbeeld van gezond en lang leven?

Wat zijn de Blue Zones?

Wie kent het boek The Blue Zones niet? Geschreven door Dan Buettner, met als ondertitel: 9 Lessons for Living Longer from the People Who’ve Lived the Longest. In het Nederlands verscheen het als De Blue Zones-methode: gelukkig en gezond oud worden.

In dit boek neemt Buettner je mee naar plekken op aarde waar mensen opvallend oud worden, vaak zonder chronische ziektes. Wat is hun geheim? Hoe leven ze? En vooral: wat kunnen wij daarvan leren?

In alle Blue Zones ontdekte hij een aantal opvallende overeenkomsten:

Sterke sociale banden – mensen leven in hechte gemeenschappen en zien elkaar vaak.
Een duidelijk levensdoel – ze weten waarvoor ze ’s ochtends opstaan.
Regelmatige rustmomenten – ontspanning helpt om stress te verlagen.
Dagelijkse beweging – zoals wandelen, tuinieren of fietsen, zonder dat het ‘sport’ hoeft te zijn.
Plantaardig voedingspatroon – met veel groenten, fruit, noten en granen.
Matig tot geen gebruik van alcohol en tabak – schadelijke gewoonten worden vermeden.

Gelden deze kenmerken ook voor Blue Zone Loma Linda? Jazeker – en met een paar unieke accenten die deze Amerikaanse Blue Zone extra bijzonder maken.

Blue Zone Loma Linda, een vreemde eend in de bijt

Sardinië in Italië, Ikaria in Griekenland, Okinawa in Japan en Nicoya in Costa Rica – stuk voor stuk gebieden waar mensen opvallend gezond en oud worden. Wat deze plekken gemeen hebben, is dat ze aanvoelen alsof je een stap terug in de tijd zet. Het leven speelt zich er af op het platteland, in alle rust, ver weg van de hectiek van de geïndustrialiseerde wereld. Kortom: mijlenver verwijderd van het moderne, stedelijke bestaan.

Opmerkelijk is dat deze traditionele levensstijl deels het resultaat is van bewuste keuzes, maar vaak ook voortkomt uit noodzaak. Lage inkomens en de geografische ligging maken het moderne leven minder toegankelijk. Bovendien zijn het met name de ouderen die deze levenswijze voortzetten. Jongeren trekken juist in groten getale weg uit deze afgelegen gebieden, op zoek naar betere opleidingskansen en werk in de stad.

Die verhuizing betekent meestal meer dan alleen een verandering van woonplaats. Vrijwel automatisch verschuift ook de leefstijl. En wel van een eenvoudig, natuurlijk bestaan naar een gestandaardiseerd en vaak minder gezond stadsleven. En daarmee rijst de vraag: is gezond en lang leven nog wel mogelijk in een moderne samenleving die draait op mechanisatie, industrialisatie en welvaart?

Het verhaal van Loma Linda

Blue Zone Loma Linda vertelt het bijzondere verhaal van de Zevende-dags Adventisten. Voor deze gemeenschap vormt religie de inspiratiebron voor een gezond en betekenisvol leven. Tegelijkertijd sluiten ze zich niet af van de moderne wereld. Integendeel: ze maken actief gebruik van de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van kennis, techniek en ICT – met name binnen de gezondheidszorg en wetenschap. Ze leven niet in afzondering, maar juist midden in de samenleving.

De Zevende-dags Adventisten ontstonden in de Verenigde Staten in de tweede helft van de 19e eeuw, als een afsplitsing van de protestantse kerk. Wat hen onderscheidt, is de brede kijk op gezondheid, die verder gaat dan alleen geestelijk welzijn. Een belangrijk leidend principe daarbij is een bijbeltekst uit Korinthiërs:

“Of weet u niet dat uw lichaam een tempel is van de heilige Geest,
die in u woont en die u ontvangen hebt van God?
Weet u niet dat u niet van uzelf bent?
U bent gekocht en betaald, dus bewijs God eer met uw lichaam.”
– Korinthiërs 6:19-20

Vanuit deze overtuiging streven de Zevende-dags Adventisten ernaar hun lichaam – de ‘tempel van de heilige Geest’ – zo zuiver mogelijk te houden. Dit uit zich in een levensstijl met tal van richtlijnen. Waar andere protestantse stromingen vooral focussen op geestelijk leven en seksualiteit, gaan de Adventisten een stap verder. Ook voeding speelt voor hen een cruciale rol in het behouden van lichamelijke zuiverheid en gezondheid.

Een accent op plantaardige voeding

In het meer dan vierhonderd pagina’s tellende Council on Food and Diet beschrijft Ellen G. White – een van de oprichters van de Zevende-dags Adventisten – haar op de Bijbel geïnspireerde visie op voeding en gezondheid:

“Graan, fruit, noten en groenten vormen het dieet dat onze Schepper voor ons heeft gekozen. In natuurlijke vorm of zo eenvoudig mogelijk bereid zijn dit de gezondste en meest voedzame voedingsmiddelen die er zijn. Ze geven kracht, uithoudingsvermogen en een groot intellectueel vermogen.”

Hoewel deze visie geen verplicht dogma werd, had ze wel grote invloed op het eetgedrag binnen de gemeenschap. In de praktijk ontstond er een gevarieerd voedingspatroon: sommigen aten nog vlees, anderen kozen voor een vegetarisch of pesco-vegetarisch dieet, en een groeiende groep schakelde over op volledig plantaardig.

Toch is er één gemene deler: bij vrijwel alle Zevende-dags Adventisten ligt de nadruk op plantaardige voeding. Zelfs wie nog af en toe dierlijke producten consumeert, eet in de basis overwegend plantaardig. Deze keuze is diepgeworteld in hun geloof, hun gezondheidsethos én hun wens om het lichaam als tempel van de Geest te eren.

Ziekenhuizen en wetenschap in Blue Zone Loma Linda

Wat de Zevende-dags Adventisten uniek maakt, is hun vroege en bewuste verbinding met de reguliere wetenschap. Vanaf het ontstaan van de beweging werden jongeren aangemoedigd om medicijnen te studeren aan universiteiten. Al in de tweede helft van de 19e eeuw richtten zij eigen instituten op waar patiënten niet alleen medische zorg kregen, maar ook leefstijladvies. Operaties en medicatie werden er gecombineerd met voeding, beweging en rust – een holistische aanpak avant la lettre.

Daar bleef het niet bij. Er kwamen ook eigen opleidingsinstituten, waar artsen werden opgeleid in wat je zou kunnen omschrijven als de adventistische vorm van integrale geneeskunde: een samenspel van leefstijlinterventies en reguliere medische zorg.

Een belangrijke mijlpaal in deze ontwikkeling was de oprichting van Loma Linda University and Medical Center (LLUMC) in 1905. Sindsdien is het centrum voortdurend uitgebreid en gemoderniseerd. Vandaag de dag geldt het als hét voorbeeld van hoe geloof, wetenschap en preventieve gezondheidszorg hand in hand kunnen gaan.

Wetenschappelijk onderzoek in Loma Linda

Na de Tweede Wereldoorlog nam de welvaart in de Verenigde Staten sterk toe. Tegelijkertijd ontstond een andere ontwikkeling: het aantal chronische ziekten, zoals kanker en hart- en vaatziekten, steeg flink. Voor veel wetenschappers was dit reden om grootschalige onderzoeken op te zetten naar de mogelijke oorzaken van deze gezondheidscrisis.

In dat kader bleken de Zevende-dags Adventisten een bijzondere onderzoeksgroep. Hun levenswijze vertoonde namelijk veel overeenkomsten, onder andere op het gebied van religie, rust en zingeving. Het grootste verschil? Hun voedingspatroon. Sommige leden aten volledig plantaardig, anderen vegetarisch, weer anderen vis, en een kleine groep nog af en toe vlees. Juist deze variatie binnen een verder homogene groep maakte het mogelijk om de invloed van voeding op gezondheid goed te bestuderen.

Gedurende de afgelopen decennia zijn meerdere grootschalige studies uitgevoerd, waaronder onderzoeken die zich exclusief richtten op Zevende-dags Adventisten, of waarin zij als controlegroep fungeerden tegenover mensen met het standaard Amerikaanse dieet (SAD).

Een van de bekendste is de Adventist Health Study I (AHS-1), uitgevoerd tussen 1974 en 1988. Deze studie bracht overtuigend aan het licht dat leefstijl – in de brede zin van het woord – directe invloed heeft op onze gezondheid. Met andere woorden: voeding, beweging, sociale verbondenheid, zingeving, slaap en hygiëne bepalen samen of iemand de richting van gezondheid of ziekte opgaat.

Veel van deze inzichten zijn inmiddels gemeengoed. Wat nu vanzelfsprekend klinkt, was destijds baanbrekend. En nog steeds geldt: het verhaal van de Zevende-dags Adventisten is een krachtig voorbeeld van preventieve gezondheidszorg in de praktijk.

Maar misschien wel belangrijker dan alle details is deze vraag: hoe kan hun manier van leven ons inspireren om zelf gezondere keuzes te maken?

Hoe gezond is de toekomst van Blue Zone Loma Linda

De leefwijze van de meeste Blue Zones lijkt onder druk te staan door de opkomst van een westerse levensstijl. Hoe zit dat in Loma Linda? Twee generaties geleden was zo’n 80% van de inwoners Zevende-dags Adventist, nu is dat minder dan 50% van de ruim 23.000 bewoners. Waar Loma Linda vroeger een dorp op het platteland was, is het landschap veranderd: de stad is bijna aaneengegroeid met Los Angeles.

Vroeger waren er hier geen fastfoodketens; tegenwoordig vind je er onder andere McDonald’s, KFC, Del Taco en Baker’s Burgers. Toch blijft het relatief eenvoudig om in Loma Linda een gezonde levensstijl te behouden. De Zevende-dags Adventisten laten door hun manier van leven nog steeds goede gezondheidsresultaten zien. Op het gebied van voeding is Loma Linda een waar eldorado vergeleken met vrijwel elke andere stad ter wereld. Overal zijn winkels met een uitgebreid aanbod aan groenten, fruit, noten en granen. Een van de grootste supermarkten is zelfs eigendom van de universiteit en weerspiegelt in het assortiment de levensstijl van de gemeenschap.

De verwachting is dat het aandeel Zevende-dags Adventisten verder zal afnemen. Tegelijkertijd groeit de algemene bewustwording rond gezondheid. Welke nieuwe balans hieruit voortkomt, is moeilijk te voorspellen. Het wordt een optelsom van alle individuele keuzes, waarbij de meerderheid, net als nu, een belangrijke invloed zal blijven uitoefenen op het lokale gezondheidsbeleid.

Wat kunnen we leren van Blue Zone Loma Linda

Wij leven lang niet in een omgeving waar gezondheid zo vanzelfsprekend en maatschappelijk gedragen wordt als in Blue Zone Loma Linda. Hoe kunnen wij ons dan toch laten inspireren?

Een mooi inzicht kreeg ik bij het lezen van een passage uit The Blue Zones. Schrijver Dan Buettner beschrijft hoe hij na een ochtendgymnastiek met Marge Jetton – een van de honderdjarigen uit Loma Linda – tegen haar zegt: “Ik kan niet geloven dat je niet het minste beetje buiten adem bent. Ík zou buiten adem zijn!”

“Echt?” antwoordt ze. In een paar seconden ziet hij drie emoties over haar gezicht trekken: eerst verbazing dat iemand zo weinig voor zijn lichaam zorgt, dan scepsis of hij haar voor de gek houdt, en uiteindelijk oprechte bezorgdheid dat hij het meent.

Voor haar was het blijkbaar net zo vreemd als wanneer iemand zegt nooit zijn tanden te poetsen. Zelfzorg – gezond eten, dagelijks bewegen, voldoende rust – is voor de Zevende-dags Adventisten even vanzelfsprekend als tandenpoetsen, met bestek eten, of elkaar feliciteren bij een verjaardag. Bewustwording van wat gezondheid vraagt, is een langzaam proces. En het aanleren van nieuwe gewoonten gaat nog trager.

Maar juist daarom is de essentie van hun leefstijl zo inspirerend: niet de afzonderlijke keuzes maken het verschil, maar het feit dat ze elkaar steunen, aanmoedigen en dragen in een gedeelde manier van leven. Loma Linda laat zien dat een gezonde levensstijl geen toeval is, maar een bewuste keuze – gedragen door een gemeenschap. Misschien is dat wel het belangrijkste dat wij van Blue Zone Loma Linda kunnen leren.